Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası (ZMMS) Kapsamında Hasar Bedeli ve Değer Kaybı

Günümüzde şehirlerin kalabalıklaşması ve artan trafik, birtakım problemleri de beraberinde getirmektedir. Bu problemlerin başında ise neredeyse her gün karşılaştığımız trafik kazaları bulunmaktadır. Bu durumu öngören kanun koyucu Karayolları Trafik Kanunu’nun (KTK) 91. maddesi ile motorlu araç işletenlerin, Mali Sorumluluk Sigortası yaptırmalarını zorunlu kılmıştır. Bu kapsamda Zorunlu Mali Mesuliyet (Sorumluluk) Sigortası (ZMMS) motorlu araçların karıştığı trafik kazası sonucu 3. kişilerin uğramış olduğu maddi zararları araç sürücüsünün kusuru oranında teminat altına almaktadır.

Bu kapsamda trafik kazası sonucu 3. kişilerin uğradığı maddi zararlardan; kusurlu sürücü ve sigorta şirketi müştereken ve müteselsilen sorumludur. Ancak KTK aynı zamanda motorlu araçların karıştığı trafik kazalarından, araç işletenlerin de sorumlu olacağını hüküm altına almıştır. Araç işletenin tanımı KTK’nın 3. maddesinde yapılmıştır. Buna göre araç işleten; araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen veya aracın uzun süreli kiralama, ariyet veya rehni gibi hallerde kiracı, ariyet veya rehin alan kişidir.

Örnek vermek gerekirse; (A), maliki olduğu motorlu aracı ZMMS kapsamında (X) sigorta şirketi nezdinde sigortalattırmıştır. Sonrasında konu aracı arkadaşı (B)’ye bir süre kullanması amacıyla vermiştir. (B) aracı kullanırken bir anlık dalgınlıkla kırmızı ışıkta geçerek tam kusurlu olarak (C)’nin kullandığı araca çarpmıştır. Yaşanan kaza sonucu (C’)’nin aracında hasar meydana gelmiştir. İşte (C’)’nin aracında meydana gelen zararlardan; (B) sürücü sıfatıyla, (A) araç işleten sıfatıyla, (X) sigorta şirketi ise ZMSS nedeniyle müştereken ve müteselsilen sorumludur.

Ancak yukarıda da bahsedildiği üzere 3. kişilerin aracında meydana gelen zararlardan; sürücü, işleten ve sigorta şirketi, sürücünün kusuru oranında sorumludur. Az önceki örneğe göre (C)’nin kaza sonucu kusur oranı %25 olarak belirlenseydi aracında meydana gelecek olan zarardan (A), (B) ve (X) şirketi %75 oranında sorumlu tutulacaktı.

Trafik kazası sonucu ZMMS kapsamında sorumlu olan kişilerin tazmin etmekle yükümlü olduğu zarar kalemleri Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları’nın A.5. maddesinin (a) bendinde belirtilmiştir. (Konu genel şartlar ZMSS kapsamında yapılan her sigorta poliçesinde bulunması gereken hükümlerdir.)  Buna göre hak sahibi (yani kaza sonucu zarar gören 3. kişi); bahsi geçen genel şartlarda tanımlanan ve zarar gören araçta meydana gelen değer kaybı dahil doğrudan malları üzerindeki azalmayı talep edebilecektir. 

Bu zarar kalemlerinin başında hasar bedeli gelmektedir. Bu doğrultuda trafik kazası sonrasında kazaya karışan araç için birtakım onarım, parça değişimi, boya ve işçilik masrafı gerekmekte, bu belirttiğimiz masraflar ise hasar bedeli kapsamına girmektedir.

Genel şartlarda bahsedilen araç değer kaybı terimi ise; kazaya uğrayan aracın kazadan önceki rayiç değeri ile kazadan sonraki rayiç değeri arasındaki farkı ifade etmektedir. Bilinenin aksine kazadan sonra hasara uğrayan araçtaki parçalar, orjinalleri ile değiştirilse dahi değer kaybı meydana gelmektedir.

Sonuç olarak yaptığımız açıklamalar yalnızca maddi hasarlı trafik kazaları için geçerlidir. Bu kapsamda maddi hasarlı trafik kazası sonucu aracınız perte çıkmış ya da tarafınıza tam kusur yüklenmişse yukarıda bahsettiğimiz zarar kalemleri talep edilemeyecektir. 

Daha Fazla Bilgi ya da Ön Görüşme İçin Tarafımızla İletişime Geçebilirsiniz.