Başka Bir Kiralananda Bulunan İhtiyaçlının İşyeri İhtiyacında Aranan Özel Şartlar

YARGITAY 6. HUKUK DAİRESİ

E: 2015/2019 - K: 2015/11200

ÖZET :

"... Türk Borçlar Kanunu'nun 350/1 ve 351. maddesine göre işyeri ihtiyacına dayalı olarak açılan tahliye davalarında ihtiyaçlının kirada olması halinde ihtiyacın varlığının kabülü için ihtiyaçlının ya tahliye tehdidi altında bulunması veya kiralanın yapılacak iş için daha üstün nitelikte olması, en azından halen iş yapılan yerle eşdeğer nitelikte bulunması gerekir... Bu iki halden birisinin varlığı ihtiyacın kabulü için yeterlidir. Her iki halin birlikte olması gerekmez..."

GEREKÇE :

"...Davacı vekili dava dilekçesinde; Davalının kiracısı olduğu taşınmazı 16.12.2013 tarihinde satın aldığını, davalıya gönderdiği 16.12.2013 tarihli ihtarname ile taşınmazı kendi ihtiyacı için kullanacağını belirterek tahliye davası açılacağını ihtar ettiğini, davalının taşınmazı boşaltmadığını, kendisinin halen bakkallık yaptığını, işyerinin kiralık olduğunu kiracısı olduğu taşınmazın sahiplerinin de işyerini boşaltması için baskı yaptıklarını belirterek davalının kiralanan taşınmazdan tahliyesine karar verilmesini talep etmiştir. Davalı ise, davacının taşınmazı önceki malikten muvazaalı olarak satın aldığını, davacının davaya konu yeri satın alacak gelirinin bulunmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini savunmuştur. Mahkemece davacının taşınmazı 16/12/2013 tarihinde iktisap ettiği, davalıya gönderilen ihtarnamenin 19/12/2013 tarihinde tebliğ edildiği, iktisap tarihinden 6 ay sonra tahliye davası açıldığı, davacının Çameli ilçe merkezinde bakkal ve marketlerde yapılan perakende ticaret işinde uğraştığı, davacıya ait işyeri olabilecek nitelikte taşınmaz tapu kaydına rastlanmadığı belirtilerek davanın kabulüne kiralananın tahliyesine karar verilmesi üzerine hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.

Türk Borçlar Kanununun 350/1 ve 351. maddesine göre işyeri ihtiyacına dayalı olarak açılan tahliye davalarında ihtiyaçlının kirada olması halinde ihtiyacın varlığının kabulü için ihtiyaçlının ya tahliye tehdidi altında bulunması veya kiralananın yapılacak iş için daha üstün nitelikte olması, en azından halen iş yapılan yerle eşdeğer nitelikte bulunması gerekir. Eşdeğerlik durumu varsa mülkiyet hakkına üstünlük tanınmalıdır. Bu iki halden birisinin varlığı ihtiyacın kabulü için yeterlidir. Her iki halin birlikte olması gerekmez. Tahliye tehdidinin varlığı davacı tarafından ileri sürülmemiş ise mahkemece kendiliğinden nazara alınamaz. Oysa kiralananın halen iş yapılan yerden üstün olduğu ileri sürülmemiş olsa bile ihtiyaç iddiasının içinde bu husus da mevcut olduğundan mahkemece uzman bilirkişi aracılığıyla keşif yapılarak kıyaslama suretiyle bu hususun belirlenmesi gerekir.

Olayımıza gelince; Mahkemece davacının başka taşınmazı olmadığı ve ilçede bakkallık yaptığı yönündeki kayıtlarla yetinilerek hüküm kurulmuş olup yapılan inceleme hüküm kurmaya yeterli değildir. Dava dilekçesinde davacının halen kiracı olduğu işyeri ile ilgili, işyeri sahipleri tarafından davacıya boşaltması için baskı yapıldığı, davaya konu işyerine ihtiyacı olduğu belirtilmesine rağmen mahkemece tarafların gösterdiği deliller toplanmadan ihtiyaç iddiasına ilişkin tanık beyanları alınmadan hüküm kurulmuş, davaya konu yerin davacının halen kiracı olarak bulunduğu yere göre üstün vasfı da araştırılmamıştır. O halde mahkemece tahliye tehdidi ve işyeri ihtiyacına ilişkin tüm delillerin toplanması, davaya konu yerle davacının halen kiracı olarak bulunduğu işyerinin mukayeseli keşfi de yapılmak suretiyle sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmediğinden hükmün bu sebeple bozulması gerekmiştir.

SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle 6100 sayılı HMK.ya 6217 Sayılı Kanunla eklenen geçici 3.madde hükmü gözetilerek HUMK.nın 428.maddesi uyarınca hükmün BOZULMASINA, istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 17.12.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi."